Irkçı Watson Türkiye’ye geliyor!
“DNA’nın çift sarmal yapısının çözümleyen kişi” olarak bilinen Nobel ödüllü James Watson TÜBA’nın davetlisi olarak bugün Boğaziçi Üniversitesi’nde bir konuşma yapacak. Watson infial uyandıran ırkçı ve cinsiyetçi düşünceleriyle biliniyor.</i>
DNA’nın çift sarmal yapısının çözümlenmesinin 58. yılı nedeniyle Türkiye’ye çağrılan James Watson bugün Boğaziçi Üniversitesi’nde bir seminer verecek. Türkiye Bilimler Akademisi’nin (TÜBA) davetlisi olarak gelen Watson’ın bilimin, bilim insanlarının ortak üretimi olduğunun farkında olmayan biri olarak genç bilim insanlarına ne tür tavsiyelerde bulunacağı merak konusu.
Watson’a göre kadın bilim değil kurabiye yapmaya yarar
James Watson, Francis Crick, Maurice Wilkins birlikte 1962 Nobel Ödülü’nü “nükleik asitlerin moleküler yapısı ve bu yapının canlıdaki bilgi aktarımı üzerine” makalesiyle aldılar. Ekip işe bu çığır açıcı keşiflerinde, çözümlemeyi yaptıkları DNA’nın fotoğrafını çeken ve yapısı hakkında önemli yorumlarda bulunan Rosalind Franklin’i makale dışı bırakarak, bilim dünyasındaki cinsiyetçiliğin ve emek hırsızlığının en abes örneğini vererek başladı.
Watson bu cinsiyetçi anlayışını bugün de her seminerinde tekrarlayarak ısrarla devam ettiriyor, Franklin hakkında da yüzü kızarmadan “yaptığı kurabiyeler güzeldi” gibi cümleler sarf ediyor.
“Siyahlar beyazlar kadar akıllı değildir”
Watson daha önce de ırkçı söylemlerine bilimsel kılıflar uydurduğu açıklamalarıyla gündeme gelmişti. İngiliz gazetesi The Times’a yaptığı “Afrika’nın geleceği konusunda umutsuzum çünkü bizim sosyal politikalarımız, onların bizim kadar zeki oldukları varsayımına dayanıyor. Ne var ki, tüm testler durumun böyle olmadığını gösteriyor” açıklaması bilim dünyasında infial yaratmıştı. Özellikle biyoloji alanında çalışan bilim insanları Watson’ın bu açıklamalarının ancak sansasyon amaçlı olabileceğini, moleküler genetiğin verilerinin böyle bir şey göstermediğini söylediler.
Watson, gelen yoğun tepkiler üzerine 1968’den beri bulunduğu Cold Habor Spring Laboratory’den (CHS) emekli olmak zorunda kaldı. Ne var ki Watson’un İstanbul’da yapacağı konuşmanın destekçileri arasında CHS’nin bulunması bu istifanın şaibeli olduğunu gösteriyor. Görünüşe göre CHS, Watson gibi “kârlı” bir üyesini (Watson her konuşması için bir kısmı CHS’e kalan astronomik ücretler alıyor) yalnızca yaptığı açıklamalarda ölçüyü kaçırdığı için, göstermelik olarak emekliye ayırmış bulunuyor.
Irkçı Watson’dan ne öğrenilecek?
Verdiği seminerlerde genç bilim insanlarına sık sık “fazla çalışmamaları ancak yaptıklarını iyi pazarlamaları” yönünde öğütlerde bulunan Watson, kendi çalışmalarında da bu yöntemi harfiyen uyguluyor. Watson’un DNA’nın keşfinden sonra yazdığı önemli hiçbir makalesi bulunmuyor, ancak o tarihten bu yana dünyanın dört bir yanında keşfi nasıl yaptığına dair seminerler veriyor. Nitekim Watson’ın tüm açıklamaları güncel moleküler gelişmeler hakkında pek haberi olmadığı fikri uyandırıyor. Görünüşe göre aldığı Nobel ödülü Watson’ı daha fazla bilim üretmek değil daha fazla para kazanmaya motive etmiş bulunuyor.